Kabakulak
Kabakulak, tükürük bezlerini ve sinir sistemini etkileyen virüs kökenli rahatsızlıklardan biridir. Epidemik paratit olarak tanımlanan kabakulak hastalığı aşılamanın yaygınlaşmasıyla birlikte, çoğu ülkede kontrol altına alınmıştır. Fakat az gelişmiş ülkelerde hala daha sorun olmaya devam etmektedir. Çocukluk dönemi hastalığı olarak bilinse de bu çağda kabakulak geçirmemiş olan yetişkinlerde de görülebilir.
Kabakulak bulaşıcı bir hastalık olup, kulak altındaki şişlikle karakterize olmuş bir hastalıktır. En fazla görüldüğü mevsimler ise kış ve bahar aylarıdır. Havadan soluma yoluyla, hapşırma, öksürük gibi etkenlerle kolayca bulaşabilen kabakulak, ilk 3 hafta içinde herhangi bir belirtiye yol açmaz. Bu süreçten sonra belirtiler ortaya çıkar. Yaşamında bir kez kabakulak geçiren kişiler, kabakulak hastalığına yaşam boyu bağışıklık kazanır. Çocukluk çağında geçirilen kabakulak yetişkinlikte geçirilen kabakulak hastalığına göre daha hafif etkilerle atlatılır.
Kabakulak belirtileri nelerdir?- Bulaştıktan sonra kabakulak hastalığını önce çenede kulak arkasında şişliğe neden olur. Şişlik ilk olarak tek taraflı başlar, ardından diğer tarafı da etkiler.
- Boğaz ağrısı ve tükürük bezlerindeki ağrı hastalığın teşhis aşamasında önemli bir semptomdur.
- Eğer virüs yumurtalıklara kadar etki ederse, hastada karın ağrısı yakınması ortaya çıkar.
- Ağız ve çene hareketlerinde ağrı, baş ağrısı, ateş yükselmesi ve halsizlikte hastalığın belirtileri arasındadır.
- Hastalarda iştahsızlık, bunun yanı sıra bulantı ve kusma ortaya çıkar.
- Nadiren şiddetli vakalarda hastaların boyun tutulmasından yakındığı da görülebilir.
- Bazı hastalarda herhangi bir belirti olmadan kabakulak hastalığını geçirebilir.
Kabakulak tanısı nasıl yapılır?
Hastalarda ortaya çıkan fiziksel belirtiler kabakulak tanısında kolaylık sağlar. Özellikle hastanın çevresindeki kişilerde de kabakulak hastalığının görülmüş olması tanıyı kolaylaştırır. Çünkü bulaşıcı olan kabakulak toplumda salgınlara neden olur. Hastanın tükürük bezlerinde oluşan şişlik yapılacak fiziki muayeneyle rahatlıkla görülebilir. Kan testlerinde antikor seviyesinde tespit edilen yükseklik kabakulak kesin tanısında kullanılır.
Kabakulak hastalığının komplikasyonları nelerdir?
Kabakulak virüsün kana karışmasıyla birlikte, vücuttaki organları olumsuz şekilde etkilemesi söz konusudur. Organ iltihaplanmaları nedeniyle hastalarda ciddi riskler oluşabilir. Hastada beyin zarı etkilenirse, menenjit hastalığı ortaya çıkabilir. Bu durumda hastalarda şiddetli baş ağrısı, kusma ve ense sertliği gibi semptomlar ortaya çıkabilir. Bu belirtiler oluşursa, hastaya acilen müdahalede bulunulmalıdır. Sadece beyin değil başka organlarda da iltihap oluşarak hastada farklı etkiler görülebilir. Yumurtalıklar etkilenirse hastanın kısırlık sorunu yaşaması söz konusu olabilir. Eğer gebeliğin ilk aylarında kabakulak geçirilirse, gebelik düşükle sonuçlanabilir. İltihaplanma gözyaşı bezlerini etkilerse hastada görme sorunları da yaşanabilir.
Kabakulak tedavisi nasıl yapılır?
Bu hastalığa özel bir tedavi yöntemi yoktur. En önemli tedavi yolu hastanın ev istirahati yapmasıdır. Kabakulak belirtileri yaklaşık 1-2 hafta etkisini sürdürecektir. Bu süreçte gerekirse ağrı gibi semptomlar ilaç tedavisiyle hafifletilebilir. Hastaların bol sıvı alması, beslenmesine dikkat etmesi, özellikle C vitamini alması bağışıklık sistemini güçlendirecek ve hastalığın daha kolay atlatılmasını sağlayacaktır. Bu dönem asitli içeceklerden de kaçınılması ağrıyı hafifletmeye yardımcı olur. Kabakulak bulaşıcı olduğu için hastanın sağlıklı kişilerden ayrı tutulması da önemlidir.
Kabakulak hastalığından korunma yolları
Kabakulak hastalığından korunmak için çocukların 1-1,5 yaşlarında ilk doz, 4-5 yaşlarında da ikinci doz MMR aşısı yapılması gerekir. Bu şekilde kabakulak hastalığından %95 oranında korunmak mümkündür. Çocukluk çağında aşılama yapılmadıysa, özellikle hamilelik sürecinde kadınlar aşılanmalıdır. Kabakulak menenjit hastalığın en önemli nedenlerinden birisi olduğu için, bu hastalıktan korunmak önemlidir. Bu yüzden çocukların aşılanması ihmal edilmemelidir.
20.01.2024 23:38:36
Kabakulak ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
