Kabakulak nedir, virüslerin tükürük bezlerinde oluşturduğu enfeksiyonun ilerlemesiyle oluşan bir hastalıktır. Bu rahatsızlıkta kulağın arka kısmında şişkinlik oluşur. Genelde çocukluk çağında görülen bu hastalık, çocukluğunda geçirmeyen yetişkinlerde de görülebilmektedir. Kabakulak bahar ve kış aylarda daha sık görülür. Öksürme, hapşırma ve başka kişilerin öpmesiyle virüsler damlacıklarla birlikte havada uçuşur.
Bu da kişilere nefes yoluyla virüsün geçmesine neden olur. Hastalığın şikâyetleri virüs alındıktan sonra 3. Haftada görülür. Kişi bu hastalığı geçirdikten sonra vücut bağışıklık kazanır ve bir daha hastalık tekrarlamaz.
Kabakulak Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
- Çenenin alt arka tarafında şişlik meydana gelir. Bu şişlik önce bir tarafta sonra da diğer tarafta oluşur,
- Boğazda ağrı ve tükürük bezlerinde sızı,
- Ağzın açılıp kapatılmasında zorluk çekme,
- Yemek yerken ağrının oluşması,
- Hafif ateşle birlikte baş ağrısı,
- Halsizlik ve yorgun olma hali,
- Yumurtalıklarda iltihaplanma,
- Karın ve kasık ağrısı,
- İştahsızlık,
- Başta şişlik oluşan yere doğru eğiklik oluşması,
- Hastalık şiddetlendiği takdirde boyunda tutulma,
- Mide bulantısı ve kusma,
- Nadiren bazı hastalarda belirtiler oluşmayabilir.
Kabakulak Hangi Hastalıklara Neden Olabilir?
Hastalığa neden olan mikrop kana girerek yayılır ve organlara ulaşmaya başlar.
Yerleştiği organda iltihaplanmaya neden olan bu mikroplar beyin zarına ulaştığı takdirde menenjite neden olabilir. Bu durumda şiddetli baş ağrısıyla birlikte kusma görülür. Ensede sertlik şikâyetlere eklenir. Hastada bu belirtiler görüldüğünde mutlaka doktora muayene edilmelidir.
Mikrop beyin haricinde başka bölgelerde de iltihaba neden olur. Pankreas, böbrek ve sinirlerde görülen iltihaplarla birlikte kadın ve erkek yumurtalarına inen iltihap kısırlıkla sonuçlanabilir. Hastalığın şiddetlenmesi sonucunda sağırlık, gebeliğin erken döneminde düşüklere neden olabilir. Ayrıca gözyaşı bezleri şiştiği takdirde görme bozuklukları görülebilir. Fakat bu duruma nadir rastlanır.
Kabakulak Tanısı Nasıl Konulur?
Tanının konması zor değildir. Doktorun yaptığı fiziki muayenede tanı konur. Kabakulak tanısı için genelde kan testine gerek yoktur. Fakat tahlil yapılırsa kandaki antikor seviyesi incelenir. Antikorların fazla olması tanı bulgusudur.
Kabakulak Tedavisi Nasıl Yapılır?
Virüslerin neden olduğu kabakulak tedavisinde antibiyotik kullanılmaz. Ateş düşürücü ve ağrı kesiciler kullanılmaktadır. Hasta dinlenmeli ve bol sıvı alması sağlanmalıdır. Genelde bu basit tedavi şekli yeterli olmaktadır. Fakat kusma, dalgınlık ve bağırsak problemleri yaşandığında mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır. Kabakulak aşısı koruyucu hizmet olarak görüldüğünden mutlaka yaptırılmalıdır.
Hasta mutlaka iki hafta boyunca diğer kişilerden uzak tutulmalı ve hastalığın başlangıç evresinde gammaglobulin yapılmalıdır. Şişmiş tükürük bezlerinin rahatlatılması için sıcak tatbikler uygulanabilir. Bu dönemde hasta katı gıdalar alamadığından sıvı gıdalarla beslenmelidir.
Kabakulaktan Korunma Yolları Nelerdir?
Bu hastalıktan korunmak için MMR aşısı yaptırılmalıdır. Aşının diğer aşılarla yaptırılması ya da tek başına uygulanmasında herhangi bir zarar yoktur. Çocuklarda 1-1.5 yaş ile 4-5 yaşlar arasında iki kere uygulanmalıdır. Bu aşı hastalığa karşı kişiyi yüzde 95 oranında korumaktadır. Aşı hamilelere uygulanamaz. Ayrıca aşı olunduğu tarihten itibaren 3 ay içinde hamilelik yasaktır. Bu aşı bulunmadan önce hastalık menenjitin en önde sebeplerinden biriyken artık geçmiş yıllara göre hastalığın görülme sıklığı çok azdır.
